ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတတ္အခါ

ႏွာေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္း ဆိုတာဟာ ႏွာေယာင္ တစ္ေလွ်ာက္မွ ေသြးေတြ စီးက်လာျခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္။
ႏွာေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္း ၂ မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ အေရွ႔ပိုင္းလို႔ ေခၚၿပီး သူကေတာ့ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ေနာက္ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ အေနာက္ပိုင္းလို႔ ေခၚပါတယ္။
သူကေတာ့ အျဖစ္နည္းေလ့ရွိၿပီး ေဆးကုသမႈ လိုအပ္တဲ႕ အမ်ိဳးအစားမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ အလြန္ဆိုးဝါး ျပင္းထန္တဲ့အခါမွာ ေသြးေတြဟာ ႏွာတြင္း မ်က္ရည္လမ္းေၾကာင္းမွ ထြက္ရွိလာၿပီး မ်က္လံုးကေနေတာင္ ေသြးေတြ ထြက္ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ေသြးေတြနဲ႔ခဲေနတဲ႕ ေသြးေတြဟာ အစာအိမ္ထဲကို ေရာက္ရွိႏိုင္ၿပီး ပ်ိဳ႔တာေတြ၊ အန္တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကေနတစ္ဆင့္ ေသႏိုင္တာကေတာ႕ ရွားပါးၿပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ U.S ၂ .၄ မီလီယံ ေသဆံုးမႈမွာ ၄ ေယာက္သာလွ်င္ ေတြ႔ရပါတယ္။

ဘာေၾကာင္႕လူေတြ ႏွာေခါင္းေသြး လွ်ံျခင္း ခံစားရသလဲ။
ႏွာေခါင္းဆိုတာဟာ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေသြးေၾကာေတြ လြန္စြာ ႐ႈပ္ေထြးမ်ားျပားတဲ႕ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ ႏွာေခါင္းကို နည္းနည္းေလးျဖစ္ျဖစ္ ထိခိုက္မိတာနဲ႔ အခန္႔မသင့္ရင္ nasal injury ရၿပီး ေသြးထြက္ႏိုင္ပါတယ္။
အကယ္၍ ႏွာေခါင္းနံရံဟာ ေျခာက္ေသြ႔ေနမယ္။ ကြဲအက္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ထိခိုက္မိၿပီး တစ္ၿပိဳင္နက္ ႐ုတ္တရက္ ခ်က္ခ်င္း ေသြးထြက္လာႏိုင္ ပါတယ္။
ေျခာက္ေသြ႔ ပူျပင္းတဲ႕ေဒသေတြမွာ အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိၿပီး ေဆာင္းရာသီေတြမွာ တိုက္တဲ့ေလကလည္း ေျခာက္ေသြ႔ေနမယ္။ ပူေႏြးေနမယ္။
ဥပမာ - အိမ္ထဲက heater ေတြကထြက္တဲ့ ေလပူေတြကေန တစ္ဆင့္ ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

အကယ္၍ လူေတြက ေသြးခဲတာကို တားဆီးေပးတဲ့ ေဆးေတြ ဥပမာ - ေသြးက်ဲေဆးေတြ ျဖစ္တဲ့ Warfarin, aspirin နဲ႕ အျခား အေရာင္က်ေဆးေတြကို ေသာက္သံုးေနတဲ႕ လူေတြက ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားေလ့ ရွိပါတယ္။
အဲဒီလို အေျခအေနမွာ နည္းနည္းေလး ထိခိုက္မိတာေတာင္မွ ေသြးထြက္ျခင္းက ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္းေသြးယိုျခင္း ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းဟာ ေအးတဲ႕ေဆာင္းလရာသီေတြမွာ ပိုမ်ားၿပီး အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ပိုးဝင္ေနတဲ႕အေျခအေနမွာ ပိုအျဖစ္မ်ား ပါတယ္။

တစ္ခါတစ္ရံမွာလည္း အျပင္ဘက္ေအးတဲ႕ ေနရာကေန အိမ္အတြင္းပိုင္း ပူေႏြး ေျခာက္ေသြ႔တဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ႐ုတ္တရက္ ဝင္ေရာက္လာတဲ႕ အေျခအေနမွာ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္း ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။

ႏွာေခါင္းေသြးယိုျခင္းကို ျဖစ္ေစတဲ႕ အခ်က္ေတြ
ကိုယ္႕ဘာသာႏွာေခါင္းကို ကလိရာကေန ထိလိုက္မိျခင္း၊ ပိုးဝင္ျခင္း၊ ယားယံ ျခင္းႏွင္႕ ယားယံျခင္း မရွိေသာ ႏွာမႊန္ျခင္း၊ ႏွာရည္ယိုျခင္း၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ားျခင္း (High Blood Pressure) ၊ ေသြးကိုက်ဲေစတဲ႕ ေဆးေတြ ေသာက္သံုးျခင္း (Aspirin, Warfarin, etc.)၊ အရက္ အလြန္အကြ်ံ ေသာက္သံုးျခင္း၊ တျခား ရွားပါးတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ႕ က်ဴမာေတြ (Tumors) နဲ့ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္တဲ႕ ေသြးေရာဂါေတြပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံရင္ ဘာလုပ္မလဲ။
ႏွာေခါင္းေသြးယိုၿပီဆိုရင္ အရင္ဆံုး ျပဳလုပ္ရမွာကေတာ့ စိတ္မလႈပ္ရွားပါနဲ့။ စိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထားပါ။ တခ်ိဳ႔ႏွာေခါင္း ေသြးယိုျခင္းဟာ တကယ္ျဖစ္ေနတာထက္ ပိုဆိုးသေယာင္ ထင္ရတတ္ပါတယ္။
ႏွာခါင္းေသြးယိုျခင္း အမ်ားစုဟာ မိမိဘာသာ အိမ္မွာပဲ ကုသလို့ရပါတယ္။ အကယ္၍ သင္ ႏွာေခါင္းေသြးယိုၿပီ ဆိုလွ်င္ ပထမဆံုး ထိုင္လိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ ေရွ႔ဘက္ကို ခႏၶာကိုယ္ကို အနည္းငယ္ ယိုင္လိုက္ပါ။ သင္႕ရဲ႔ ဦးေခါင္းဟာ သင္႕ႏွလံုးရဲ႔ အထက္မွာ ရွိေနျခင္းက ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးယိုျခင္းကို နည္းပါးေစပါတယ္။
အေရွ႔ဘက္ကို ယိုင္ လိုက္ျခင္းအားျဖင္႕ ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးေတြဟာ လည္ေခ်ာင္းထဲ ဝင္မယ့္အစား ႏွာေခါင္းထဲက ထြက္သြားေစပါတယ္။

အကယ္၍ သင္ေနာက္ကို လွန္မိမယ္ဆိုရင္ေတာ႕ သင္ဟာ ေသြးေတြကို မ်ိဳခ်မိမွာပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ေတာ႕ ပ်ိဳ႔တာေတြ၊ အန္တာ ေတြ၊ ဝမ္းသြားတာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

သင္႕ရဲ႔လက္မနဲ့ လက္ညႇိဳးကို ေပ်ာ႕ ေပ်ာင္းတဲ႕ အေနအထားနဲ့ သင္႕ႏွာေခါင္း ထဲက ေသြးေတြကို ေျဖးညႇင္းစြာ ညႇစ္ထုတ္ပါ။ ညႇစ္ရမယ္႕ေနရာကေတာ႕ သင္႕ ႏွာေခါင္းရဲ႔ အဆံုးပိုင္းနဲ့ မာေက်ာၿပီး အ႐ိုး ပံုစံရွိတဲ႕ေနရာၾကားထဲမွာပါပဲ။

သင္႕ႏွာေခါင္း ကို ေသြးေတြထြက္တာ ရပ္တဲ႕အထိ ကိုင္ ထားပါ။ အနည္းဆံုး ၅ မိနစ္ေလာက္ေပါ႕။ ေသြးေတြ ဆက္ထြက္ေနတုန္းပဲ ဆိုရင္ေတာ႕ ေနာက္ထပ္ ၁၀ မိနစ္ေလာက္ထိ ဆက္ကိုင္ထားလိုက္ပါ။

ဒါ႕အျပင္ ႏွာေခါင္းေပၚ ကို ေရခဲတံုး၊ ေရခဲဝတ္လည္း တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးထြက္တာ ရပ္သြားၿပီ ဆိုရင္ေတာ႕ ေသြးထပ္ထြက္ေစမည္႕အျပဳအမူမ်ားကို ေရွာင္ပါ။ ဥပမာ- ႏွာေခါင္းကို ထိခိုက္မိျခင္း အေရွ႔ဘက္ကို ခႏၶာကိုယ္ကို ဆက္ယိုင္ေနျခင္းတို့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္း ထပ္မျဖစ္ရ ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ။

၁။ အိမ္သို့ျပန္ၿပီး အနားယူပါ။ ဦးေခါင္းကို ၃၀ မွ ၄၅ ဒီဂရီသို့ ျမႇင့္ထားပါ။

၂။ ႏွာေခါင္းထဲသို့ မည္သည့္အရာမွ ထိုးထည္႕ျခင္း မျပဳပါနဲ့။

၃။ ႏွာေခ်ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ႕ ပါးစပ္ကို ဟထားပါ။ ဒါဆိုရင္ ေလေတြက ႏွာေခါင္းကေန မထြက္ဘဲ ပါးစပ္ကေန ထြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၄။ ဝမ္းခ်ဳပ္မခံပါနဲ့ (ဝမ္းခ်ဳပ္လို့ ညႇစ္ရတဲ႕အခါမွာ ဝမ္းဗိုက္အတြင္း ဖိအား မ်ားလာျခင္း Intraabdominal Pressure တက္လာတဲ႕အခါ ေသြးေတြကို ညႇစ္ထုတ္ သလို ျဖစ္တဲ႕အတြက္ ေသြးျပန္လွ်ံႏိုင္တဲ့ အတြက္ပါ)။

၅။ သင့္ရဲ႔ဦးေခါင္းကို ႏွလံုးရဲ႕အထက္မွာ ရွိေနပါေစ။

၆။ ေဆးလိပ္ လံုးဝ မေသာက္ပါနဲ့။

၇။ ၂၄ နာရီအတြင္း ပူလြန္းတဲ႕ အရည္ေတြ မေသာက္ပါနဲ့။ ေအးေသာ ေပ်ာ႕ေသာ အစာမ်ားသာ စားပါ။

၈။ Aspirin, Ibuprofen, Clopidogrel busulfate နဲ႔ Warfarin ကဲ႕သို့ ေဆးေတြကိုေရွာင္ပါ။ ဆရာဝန္က ၫႊန္ၾကားထားတယ္ ဆိုရင္ ဆရာဝန္ကို ဆက္သြယ္ၿပီး ေဆးေသာက္တာ ရပ္သင္႕ မရပ္သင္႕ အႀကံဉာဏ္ေတာင္းပါ။

၉။ အကယ္၍ ေသြးျပန္ယိုလာခဲ႕ လွ်င္ ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးခဲေတြကို လက္မ လက္ညႇိဳးနဲ့ ညႇစ္ထုတ္ျခင္းအားျဖင္႕ ဖယ္ရွားပါ။ ယာယီအားျဖင္႕ Afrin သို့မဟုတ္ Neo-Synephrine ကဲ႕သို့ စပေရးေတြကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီစပေရး ေတြက ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစၿပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္ေတြ တက္ေနရင္ေတာ႕ မသံုးသင္႕ပါဘူး။

၁၀။ အကယ္၍ ေသြးမရပ္ေသးဘူး ဆိုရင္ ဆရာဝန္ရဲ႕ ကုသမႈကို စနစ္တက် ခံယူပါ။

Credit : ေရႊအိမ္စည္